Capability-Based Hiring vs Skill-Based Hiring ต่างกันอย่างไร?
เข้าใจให้ลึก ก่อนวางกลยุทธ์สรรหาคนยุคใหม่ด้วย AI Recruitment
เมื่อ AI เข้ามา โลกการทำงานไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป
ในยุคที่เทคโนโลยีและ AI เปลี่ยนแปลงทุกวงการอย่างรวดเร็ว การ “เลือกคน” ที่ใช่ไม่ใช่แค่ดูว่าผู้สมัคร “ทำอะไรได้” แต่ต้องดูว่า “เขาจะเติบโตไปกับองค์กรอย่างไร”
และนี่คือจุดต่างสำคัญระหว่าง Skill-based hiring กับ Capability-based hiring
ทักษะ (Skill) บอกสิ่งที่คุณทำได้วันนี้
แต่สมรรถนะ (Capability) บอกสิ่งที่คุณสามารถทำได้ตามหน้างานในปัจจุบัน และแนวโน้มในอนาคต
บทความนี้จะพาคุณเข้าใจอย่างเป็นระบบว่า
- ทำไม Capability-based hiring กำลังมาแรง
- แตกต่างจาก Skill-based hiring อย่างไร
- และ AI recruitment จะช่วยองค์กรคุณคัดเลือกคนที่ “ใช่จริง” ได้อย่างไร
1. ปัญหาที่องค์กรกำลังเผชิญ: ทักษะดี แต่ไม่ตอบโจทย์ผลงานจริง
หลายองค์กรใช้เวลาและงบประมาณจำนวนมากในกระบวนการคัดกรองผู้สมัครงาน (CV screening) และการสัมภาษณ์งาน แต่ยังพบปัญหาว่า
- ผู้สมัครมี “Skill” ตรงกับ JD แต่ไม่สามารถ “ทำงาน” เข้ากับสถานการณ์จริง
- หลังรับเข้าทำงาน ผลลัพธ์ไม่เป็นไปตามที่คาด หรือมีอัตรา Turnover สูง
- ทีมสรรหาใช้เวลามากเกินไปในกระบวนการสัมภาษณ์หลายรอบ โดยไม่สามารถวัด “ศักยภาพในการเติบโต” ได้ชัดเจน
ปัญหาเหล่านี้สะท้อนว่า “Skill-based hiring” อาจไม่เพียงพออีกต่อไป
ลองอ่านเพิ่มเติม: Hiring to Grow: กลยุทธ์การจ้างงานที่เน้นการเติบโตขององค์กร
2. สาเหตุที่ Skill-based hiring อย่างเดียวอาจยังไม่เพียงพอ
ในอดีต การสรรหาตามทักษะเป็นเรื่องที่เข้าใจง่าย — ผู้สมัครมีทักษะตรงกับ JD ก็รับเข้าทำงานได้เลย
แต่ในโลกที่ธุรกิจเปลี่ยนเร็ว “ทักษะเฉพาะทาง” อาจหมดอายุภายในไม่กี่ปี
งานวิจัยของ Harvard Business School ระบุว่า ทักษะเฉลี่ยของแรงงานมี “อายุการใช้งานเพียง 4 ปี” เท่านั้น
นั่นหมายความว่า คนที่คุณจ้างวันนี้ อาจต้องเรียนรู้สิ่งใหม่ในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า ดังนั้น แนวโน้มสมรรถนะจึงสำคัญอย่างมากในโลกการทำงานในปัจจุบันและอนาคต
3. Capability-based hiring คืออะไร?
Capability-based hiring คือ การคัดเลือกคนจาก “สมรรถนะ (Capability)”
ซึ่งรวมทั้ง ความคิดเชิงกลยุทธ์, การแก้ปัญหา, ความเข้าใจลูกค้า, การทำงานร่วมกับผู้อื่น, และศักยภาพในการเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ
ต่างจาก Skill-based hiring ที่เน้น “สิ่งที่ทำได้”
แนวทางนี้เน้น “วิธีคิดและพฤติกรรม” ที่สะท้อนว่าผู้สมัครจะสามารถสร้างผลงานและเติบโตได้ในระยะยาว
อ่านต่อ: Capability-based hiring: เครื่องมือใหม่ขององค์กรที่อยากได้คนที่ใช่จริงๆ
4. แล้ว AI Recruitment เข้ามาช่วยอย่างไร?
AI Recruitment ในปัจจุบันสามารถทำให้ “Capability-based hiring” เป็นจริงได้
ด้วยเทคโนโลยีอย่าง
- AI CV Screening: วิเคราะห์ข้อมูลเชิงลึกจากประวัติและพฤติกรรมการทำงาน
- AI Capability Assessment: ประเมินสมรรถนะผ่านแบบทดสอบสถานการณ์จำลอง (Scenario-based assessment)
- AI Interview Insight: วิเคราะห์คำตอบและภาษากายจากการสัมภาษณ์ เพื่อดูแนวคิดและศักยภาพ
ทั้งหมดนี้ช่วยให้ HR และผู้บริหารเห็นภาพรวมของผู้สมัคร “ครบมิติ” — ทั้งด้านทักษะ ความคิด และความพร้อมในการเติบโต
ดูเพิ่มเติม: Recruitment with Speed and Quality: เมื่อ AI เข้ามายกระดับคุณภาพการจ้างงาน
5. วิธีนำแนวคิด Capability-based hiring ไปใช้จริงในองค์กร
1. เริ่มจากการกำหนด Role Profile
ระบุสมรรถนะหลัก (Core Capabilities) และสมรรถนะเฉพาะตำแหน่ง (Functional Capabilities)
2. ใช้ AI Assessment เพื่อคัดกรองตาม Capability ที่ต้องการ
3. ออกแบบกระบวนการสัมภาษณ์ (Interview Process) ที่เน้นพฤติกรรมและการคิดเชิงเหตุผล ไม่ใช่เพียงคำตอบจากประสบการณ์
4. เชื่อมข้อมูลการสรรหากับการพัฒนา
ใช้ข้อมูล Capability เพื่อออกแบบแผนพัฒนา (Individual Development Plan) ต่อเนื่อง
คำถามที่พบบ่อย
Q1: Skill-based hiring ยังจำเป็นอยู่ไหม?
ยังจำเป็น แต่ต้องไม่หยุดแค่ทักษะทางเทคนิค ต้องต่อยอดด้วย Capability เพื่อให้ได้คนที่พร้อมเติบโตและปรับตัวได้ในอนาคต
Q2: จะเริ่ม Capability-based hiring ต้องใช้เครื่องมืออะไร?
องค์กรสามารถเริ่มจากเครื่องมือ AI Recruitment ที่เชื่อมการคัดกรองผู้สมัคร (CV screening), การวัดสมรรถนะ (Capability assessment) และการสัมภาษณ์เชิงลึก (Interview analytics) เข้าด้วยกัน
จาก “จ้างให้ทำงาน” สู่ “จ้างเพื่อเติบโต”
Skill-based hiring คือ การเลือกคนที่ “ทำงานได้” ในตอนนี้
แต่ Capability-based hiring คือการเลือกคนที่ “เติบโตได้กับองค์กร”
ในยุคที่เทคโนโลยีเปลี่ยนเร็ว การเลือกคนแบบ Capability-first คือกลยุทธ์ที่ทำให้องค์กร “พร้อมเสมอ” ต่ออนาคต
คลิ้กอ่านบทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม
- Capability-Based Hiring: คัดคนที่ 'ทำงานได้จริง' ไม่ใช่แค่คำสวยหรูที่เขียนไว้ใน CV
- ไม่ใช่แค่ Hiring to Fill แต่ต้อง Hiring to Grow l กลยุทธ์สรรหายุคใหม่ด้วย AI & Capability-Based Hiring
- AI Prescreening Quick Win ต้องเริ่มยังไง เลือกคนที่ใช่ ได้เร็วกว่าเดิม เห็นผลลัพธ์ได้ทันที



