ทำไม Capability หรือ สมรรถนะ ถึงสำคัญกว่าปีประสบการณ์ในการทำงาน

‍

ในยุคที่องค์กรต้องเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว การเลือกพนักงานที่เหมาะสมไม่ได้วัดเพียงแค่จำนวนปีของประสบการณ์ที่มีเท่านั้นอีกต่อไป แต่กลับให้ความสำคัญกับ Capability หรือ สมรรถนะ เป็นหลักมากกว่า แล้วเพราะเหตุใดสมรรถนะจึงมีบทบาทที่เหนือกว่าปีประสบการณ์ และองค์กรจะใช้สมรรถนะในการคัดเลือกบุคลากรได้อย่างไร บทความนี้จะพาคุณไปวิเคราะห์อย่างลึกซึ้ง พร้อมแสดงเทคนิคการประเมิน พฤติกรรมที่แสดงออกในการทำงาน ที่เป็นตัวชี้วัดสมรรถนะที่แท้จริง เพื่อให้คุณเข้าใจและนำไปประยุกต์ใช้ได้อย่างมีประสิทธิผล

‍

ความท้าทายในการคัดเลือกพนักงานในปัจจุบัน

‍

หลายองค์กรยังคงใช้ปีประสบการณ์เป็นเกณฑ์หลักในการ การคัดเลือกพนักงาน โดยเชื่อว่าคนที่ทำงานมานานจะมีความเชี่ยวชาญและพร้อมรับผิดชอบงานได้ดี อย่างไรก็ตาม ปัญหาที่มักพบคือ ถึงแม้จะรับพนักงานที่มีประสบการณ์มากมาย แต่กลับพบว่า ผลงานไม่เป็นไปตามความคาดหวัง หรือพนักงานมักขาดทักษะที่จำเป็นในการปรับตัวกับการเปลี่ยนแปลง เช่น การแก้ปัญหาเฉพาะหน้า การทำงานร่วมกับทีม หรือการคิดเชิงวิเคราะห์

‍

ตัวอย่างของปัญหานี้ เช่น บริษัทที่ได้พนักงานที่มีประสบการณ์หลายปี แต่กลับไม่สามารถนำทักษะและความรู้ที่มีมาใช้แก้ไขสถานการณ์จริงในองค์กรได้ หรือบางครั้งพบว่าพนักงานมีประสบการณ์เยอะแต่ขาดความรับผิดชอบและทัศนคติที่ดีในการทำงานร่วมกัน ซึ่งนั่นส่งผลให้องค์กรเสียเวลาปรับปรุงและเสียโอกาสในการแข่งขันกับคู่แข่ง

‍

หากคุณสนใจอ่าน กลยุทธ์การคัดเลือกพนักงานอย่างมีประสิทธิภาพ เพิ่มเติม สามารถศึกษาได้ที่นี่

‍

สาเหตุของปัญหา (Root Cause)

‍

สาเหตุหลักที่ทำให้การใช้ปีประสบการณ์ในการคัดเลือกพนักงานไม่ตอบโจทย์ความต้องการขององค์กร คือ:

• ประสบการณ์ไม่ได้สะท้อนสมรรถนะที่แท้จริง: การมีปีประสบการณ์มากไม่ได้หมายความว่าพนักงานมีทักษะหรือ Capability ที่เหมาะสมกับบทบาท หรือสามารถปรับตัวรับมือกับความท้าทายใหม่ๆ ได้
• มุมมองที่จำกัดการประเมิน: ปีประสบการณ์เป็นเพียงข้อมูลเชิงปริมาณ ไม่ได้บอกถึงคุณภาพของทักษะหรือพฤติกรรมที่แสดงออกในการทำงานจริง เช่น การแก้ไขปัญหา การทำงานร่วมกัน และการคิดเชิงนวัตกรรม
• การเปลี่ยนแปลงรวดเร็วของโลกธุรกิจ: เทคโนโลยีและสภาพแวดล้อมทำงานเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา การเรียนรู้และพัฒนาสมรรถนะอย่างต่อเนื่องจึงมีความสำคัญยิ่งกว่าประสบการณ์เดิมที่สะสมมา
• ขาดการวัดผลพฤติกรรมที่แท้จริง: องค์กรส่วนใหญ่ยังไม่มีเครื่องมือหรือกระบวนการที่ชัดเจนในการวัด Capability ผ่านพฤติกรรมที่แสดงออกจริงบนงาน ทำให้การคัดเลือกขาดประสิทธิภาพ

จากข้อมูลของ Harvard Business Review (2024) พบว่าพนักงานที่มีสมรรถนะด้านทักษะแก้ไขปัญหาและการทำงานร่วมกันมีแนวโน้มประสบความสำเร็จในงานใหม่สูงกว่าผู้ที่มีปีประสบการณ์ยาวนานแต่ขาดสมรรถนะเหล่านั้นอย่างชัดเจน

‍

ผลกระทบของปัญหา (Impact)

‍

การพึ่งพาปีประสบการณ์มากเกินไปในการคัดเลือกพนักงาน ส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อองค์กรทั้งในระยะสั้นและระยะยาว ดังนี้:

• ประสิทธิภาพการทำงานลดลง: พนักงานที่ขาดสมรรถนะจำเป็นอาจทำงานได้ไม่เต็มศักยภาพ เกิดความล่าช้าในการตัดสินใจ และขาดนวัตกรรมในงาน
• อัตราการลาออกสูง: เมื่อพนักงานไม่สามารถปรับตัวหรือไม่เข้ากับวัฒนธรรมองค์กร จะก่อให้เกิดความไม่พึงพอใจและลาออกบ่อย ส่งผลให้ต้นทุนการจัดหาพนักงานเพิ่มขึ้น
• ปัญหาการทำงานร่วมกัน: ขาดพฤติกรรมการสื่อสารและความร่วมมือที่ดี นำไปสู่ความขัดแย้งภายในทีมและทำให้งานไม่บรรลุเป้าหมาย
• ทำให้เสียโอกาสทางธุรกิจ: องค์กรที่เลือกพนักงานผิดแบบอาจพลาดโอกาสในการสร้างนวัตกรรม และรับมือการแข่งขันในตลาดที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว

ศึกษาวิธีการบริหารและพัฒนาพนักงานเพื่อเพิ่มสมรรถนะได้ที่ การบริหารและพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ด้วยสมรรถนะ

‍

‍

วิธีแก้ปัญหาที่แนะนำ (Solution)

‍

เพื่อให้การคัดเลือกพนักงานเกิดประสิทธิภาพสูงสุด องค์กรควรเลิกยึดติดกับปีประสบการณ์เพียงอย่างเดียว และมุ่งเน้นการวัด Capability หรือ สมรรถนะ อย่างเป็นระบบ โดยใช้แนวทางดังนี้:

• กำหนดสมรรถนะหลัก (Core Competencies): ระบุทักษะที่จำเป็นและพฤติกรรมที่คาดหวังจากพนักงานในแต่ละตำแหน่ง เพื่อให้ทุกฝ่ายเข้าใจเป้าหมายร่วมกัน
• ใช้การประเมินพฤติกรรม (Behavioral Assessment): เน้นพิจารณาพฤติกรรมที่แสดงออกในการทำงานจริง เช่น ผ่านการสัมภาษณ์เชิงพฤติกรรม (Behavioral Interview), การทดสอบสถานการณ์จำลอง (Simulation Test)
• นำเทคโนโลยีช่วยประเมิน: ใช้ระบบประเมินสมรรถนะ หรือเครื่องมือ HR Tech ที่มีความแม่นยำสูง เช่น ระบบประเมิน 360 องศา เพื่อเก็บข้อมูลจากหลายฝ่าย
• ฝึกอบรมและพัฒนาอย่างต่อเนื่อง: ไม่เพียงแค่คัดเลือก แต่ต้องมีกระบวนการพัฒนาพนักงานให้มีสมรรถนะที่ตรงกับความต้องการอย่างสม่ำเสมอ
• วัดผลการทำงานอย่างเชิงลึก: สร้างตัวชี้วัดที่เน้นผลลัพธ์และพฤติกรรมจริง เพื่อประเมิน Capability ตลอดช่วงเวลาทำงาน

ตัวอย่างแนวทางการประเมินสมรรถนะที่มีประสิทธิภาพ อ่านเพิ่มเติมได้ที่ การประเมินสมรรถนะในการทำงาน

‍

วิธีการนำไปใช้ในชีวิตจริง (Practical Application)

‍

คุณสามารถเริ่มต้นใช้นโยบายการคัดเลือกและพัฒนาบุคลากรโดยให้ความสำคัญกับ Capability ได้ง่าย ๆ ดังนี้:

1. ระบุสมรรถนะหลักที่คุณต้องการ: เช่น ทักษะแก้ไขปัญหา, การสื่อสาร, ความคิดสร้างสรรค์, ความรับผิดชอบ
2. ปรับแบบฟอร์มการสัมภาษณ์ใหม่: ให้เน้นคำถามแบบสถานการณ์ (Situational Questions) ที่ช่วยวัดพฤติกรรมจริง
3. ใช้แบบประเมินสถานการณ์จำลอง: เพื่อดูว่าผู้สมัครตอบสนองกับสถานการณ์งานอย่างไร
4. จัดโปรแกรมอบรมและพัฒนาสมรรถนะ: อย่างต่อเนื่องหลังจากรับเข้าทำงาน
5. ติดตามและประเมินผลอย่างสม่ำเสมอ: เพราะ Capability เป็นสิ่งที่พัฒนาได้และขึ้นกับการฝึกฝน

ศึกษาตัวอย่าง วิธีการประเมินสมรรถนะของพนักงานอย่างมืออาชีพ เพื่อเพิ่มประสิทธิผลในองค์กรของคุณ

‍

คำถามที่พบบ่อย (Q&A)

Q1: Capability ต่างจากประสบการณ์อย่างไร?
A: Capability หรือสมรรถนะ คือชุดทักษะ ความรู้ และพฤติกรรมที่แสดงออกในการทำงานจริง ซึ่งสามารถวัดและพัฒนาได้ ส่วนปีประสบการณ์เป็นเพียงจำนวนเวลาที่ผ่านมาทำงานในสายงานนั้น ๆ ไม่ได้สะท้อนถึงความสามารถหรือทัศนคติที่แท้จริง

‍

Q2: เราจะประเมิน Capability ได้อย่างไรในกระบวนการคัดเลือก?
A: ใช้วิธีการสัมภาษณ์เชิงพฤติกรรม, แบบทดสอบสถานการณ์จริง, การประเมิน 360 องศา และการสัมภาษณ์แบบสถานการณ์จำลองเพื่อดูว่าผู้สมัครมีพฤติกรรมหรือทักษะที่สอดคล้องกับสมรรถนะที่องค์กรต้องการหรือไม่

‍

Q3: การมุ่งเน้น Capability จะช่วยลดความเสี่ยงในการจ้างงานอย่างไร?
A: โดยการวัดสมรรถนะให้ตรงกับความต้องการของงาน จะช่วยคัดกรองผู้ที่มีความสามารถและทัศนคติที่เหมาะสม ลดโอกาสการลาออกเร็ว และเพิ่มผลสัมฤทธิ์ของงาน

‍

Q4: องค์กรเล็กควรใช้ Capability หรือประสบการณ์ในการคัดเลือก?
A: ไม่ว่าจะองค์กรขนาดไหน การวัด Capability อย่างแม่นยำจะช่วยให้ได้พนักงานที่เหมาะสมและพร้อมปรับตัวกว่าการดูแค่ปีประสบการณ์เพียงอย่างเดียว ทั้งนี้อาจเริ่มจากการประเมินสมรรถนะพื้นฐานที่สำคัญและขยายผลต่อในอนาคต

‍

สรุปแล้ว Capability หรือ สมรรถนะ คือหัวใจสำคัญที่สะท้อนความสามารถในการปฏิบัติงานอย่างแท้จริง

‍

และมีความสำคัญมากกว่าปีประสบการณ์ที่ผ่านมาของพนักงาน การให้ความสำคัญกับสมรรถนะช่วยให้องค์กรสามารถคัดเลือกคนที่เหมาะสม พร้อมรับมือกับความเปลี่ยนแปลงและพัฒนาได้อย่างต่อเนื่อง

อย่ารอช้า! เริ่มปรับใช้แนวทางการคัดเลือกโดยเน้น Capability เพื่อยกระดับประสิทธิภาพทีมและผลลัพธ์องค์กรของคุณได้แล้ววันนี้ หากต้องการคำปรึกษาและเครื่องมือที่เหมาะสมสำหรับองค์กรของคุณ

‍คลิกที่นี่เพื่อติดต่อผู้เชี่ยวชาญของเรา และสร้างความเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืนในการบริหารทรัพยากรมนุษย์ของคุณ

‍

คลิ้กอ่านบทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

• ทักษะที่จำเป็นของ HR ในยุค AI: เสริมศักยภาพองค์กรด้วยทักษะมนุษย์และเทคโนโลยี
• ทำไม Capability หรือ สมรรถนะ ถึงสำคัญกว่าปีประสบการณ์การทำงาน
• Situational-Based Interview ขั้นกว่าของการสัมภาษณ์ทั่วไป ให้ได้ผู้สมัครที่พร้อมทำงานมากที่สุด

‍